معرفی رشته زیست شناسی دانشکده علوم پایه

تاریخچه زیست شناسی

رشته زیست شناسی یکی از رشته های قدیمی بشری است که تحقیقاتی در حوزه زیست شناسی از دوران باستان تا به امروز انجام شده و خیلی از پیشرفت های بشری مرهون تلاش زیست شناسان از گذشته های دور بوده است. دانشمندانی نظیر جالینوس در روم، آیورودا، پزشک مصری، و ابن سینا دانشمند ایرانی در گذشته در زمینه زیست شناسی به مطالعه و تعمق می پرداختند. علاقه به تجربه گرایی و علوم طبیعی در دوران رنسانس نیز باعث توجه به علم زیست شناسی شد و کسانی نظیر ویلیام هاروی، کارل لینه و بوفون در توسعه رفتار موجودات و زیست شناسی کوشیده اند.

زیست شناسی در قرن نوزدهم و با ورود به عصر صنعتی و پسا صنعتی به تدریج به منزله یک علم و رشته دانشگاهی به مراکز آموزش عالی راه یافت و تحصیل در آن آغاز شد. آموزش زیست شناسی در ایران نیز نزدیک به یک قرن عمر دارد و تدریس آن از سال ۱۳۰۷ شمسی در دارالمعلمین عالی آغاز شد و رشته آموزشی آن در سال ۱۳۱۳ تحت عنوان رشته طبیعی در دانشکده علوم دانشگاه تهران تدریس شد. گروه زیست شناسی دانشگاه تهران در سال ۱۳۸۴ به دانشکده زیست شناسی تبدیل شد. در دانشگاه های مختلف ایران،هم چون دانشگاه قم، به تدریج رشته زیست شناسی توسعه یافته و دانشجو می پذیرد.

این رشته از جمله رشته هایی است که نیاز به اطلاعات گسترده ای دارد.

ماهیت این رشته بیشتر پژوهشی و تحقیقاتی است و قدرت حافظه و درک بالا، توجه به جزئیات، اراده قوی، صبر و استمرار کافی برای انجام پژوهش ها، داشتن تسلط کافی به زبان انگلیسی به منظور دسترسی و بهره‌ مندی از منابع به روز دنیا و علاقه مندی و پشتکار بالا از جمله نیازمندی های کسب موفقیت در این رشته محسوب می شوند.

افراد کنجکاو سوال می پرسند، با دقت و توجه به اطراف خود می نگرند و با داشتن توانایی طرح سوال، فرضیاتی مطرح می کنند که اینگونه در شکل گیری روند پژوهش تاثیرگذار ظاهر می شوند.

همچنین مهم است که یک بیولوژیست یا زیست شناس، در طراحی روش های آزمایش و راه رسیدن به پاسخ، خلاق باشد. یک زیست شناس در کنار حافظه قوی، نیاز به قدرت تجزیه و تحلیل دارد تا بتواند دانش تئوریک خود را گردهم آورده و به تعریف و حل مسئله بپردازد.

حوزه فعالیت رشته بیولوژی

در کل رشته زیست شناسی یا همان بیولوژی و گرایش های مختلف آن، در زیر مجموعه علوم تحقیق و پژوهش قرار می گیرند، با این حال فارغ التحصیلان برخی از گرایش های این رشته مانند میکروبیولوژی یا زیست دریا، در مشاغلی مانند پرورش آبزیان، کارخانه ها و آزمایشگاه ها می توانند به کار گرفته شوند.

معمولا برای اشتغال، مقطع کارشناسی بیولوژی چندان کفایت نمی کند و اخذ مدرک کارشناسی ارشد یا دکتری در یکی از گرایش های این رشته برای اشتغال در مشاغل وابسته ضروری می کند.

از جمله مشاغلی که در بازار کار رشته زیست شناسی وجود دارند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• تدریس در مقاطع مختلف مطابق با مدرک، سوابق و شایستگی ها
• تدریس برای دروس آزمایشگاهی در مدارس و دانشگاه ها
• کارشناس آزمایشگاه های تحقیقاتی یا تشخیص طبی
• مشغول به کار با عنوان شغلی پژوهشگر و محقق
• تکنسین آزمایشگاه
• کارخانه های تولید فرآورده های دارویی، غذایی و آزمایشگاهی
• سازمان مرتبط با حفاظت محیط زیست
• به عنوان تولید کننده محتوای علمی و تخصصی
• اشتغال در زمینه تولید محصولات کشاورزی یا نیازهای مزرعه داران مانند سموم آفت کش و کودها
  

  ---

اوضاع بازار کار در رشته بیولوژی چگونه است؟

با توجه به گستردگی گرایش های رشته زیست شناسی، بازار کار در این رشته بسیار متنوع است و فارغ التحصیلان زیست شناسی می توانند به شرط برخورداری از خلاقیت، تلاش و مهارت در مراکز دولتی یا خصوصی به کار گرفته شوند.